Πνύκα
| Πνύκα | |
|---|---|
 | |
| ) | |
Ιερότητα χώρου
Όλος ο σημερινός αρχαιολογικός χώρος της Πνύκας, στην αρχαιότητα, αποτελούσε επίσης σπουδαίο ιερό χώρο, που ήταν αφιερωμένος στον «Πατέρα ανδρών τε θεών», τον Δία, που θεωρούνταν μέγας προστάτης του αθηναϊκού πολιτεύματος. Για τον σκοπό αυτόν υπήρχε και ο μεγάλος Βωμός του Αγοραίου Διός. Επίσης ο ίδιος χώρος ήταν αφιερωμένος στον Δία τον Ύψιστον με απόδοση χαρακτήρα θεού θεραπευτή, όπως αποδεικνύουν τούτο οι λαξευμένες κόγχες, καθώς και άλλα λαξεύματα στο φυσικό βράχο, όπου και η αναφορά: Ιερό Διός Υψίστου.
Από το τέλος του 4ου αιώνα ο χώρος παρέμενε μόνο ιερός, αφού οι συνελεύσεις των Αθηναίων μεταφέρθηκαν στο Διονυσιακό θέατρο.
Αρχαιολογική έρευνα
Η θέση του αρχαιολογικού αυτού χώρου έχει επιβεβαιωθεί από μαρμάρινη επιγραφή του 5ου αιώνα π.Χ. Ο δε μνημειακός χώρος παρουσιάζει τρεις φάσεις οικοδομικής ανάπτυξης που λατινο-αριθμούνται σε Ι, ΙΙ, και ΙΙΙ περιόδους - φάσεις.[3]
- Η Φάση Ι, (κατώτερο επίπεδο), ανάγεται ιστορικά στις μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη (περίπου το 500 π.Χ.). Στη περίοδο αυτή το Βήμα βρισκόταν στα βόρεια του κοίλου και οι ακροατές φέρονταν να παρακολουθούν στραμμένοι προς την Αρχαία Αγορά, τον Άρειο Πάγο και τα Προπύλαια.
- H Φάση ΙΙ, (μεσαίο επίπεδο), ανάγεται γύρω στο 400 π.Χ. οπότε το Βήμα προσδιορίζεται νοτιοδυτικά ενώ στα βόρεια του χώρου οικοδομήθηκε αναλημματικός τοίχος με δύο κλίμακες πρόσβασης (ανατολικά και δυτικά).
- H Φάση ΙΙΙ, (ανώτερο επίπεδο), ανάγεται γύρω στο 350 π.Χ. οπότε και οικοδομήθηκε νέος μνημειώδης αναλημματικός τοίχος με κλιμακωτή είσοδο στο κέντρο, που προσέδιδε μεγαλύτερη έκταση στο χώρο. Απέναντι ακριβώς από την είσοδο λαξεύτηκε στο φυσικό βράχο το νέο τριβάθμητο λίθινο Βήμα. Σ΄ αυτή την περίοδο ανάγονται και οι στοές που φέρονται λαξευμένες ανατολικά και δυτικά του Βωμού που ποτέ όμως δεν ολοκληρώθηκαν, με πιθανολογούμενη αιτία την κατασκευή του Διατειχίσματος περί το 325-307 π.Χ.
Οι ανασκαφές στο χώρο ξεκίνησαν το 1910 από την Ελληνική Αρχαιολογική Εταιρεία, και επιβεβαίωσαν οριστικά την ύπαρξη της Πνύκας στο χώρο αυτό. Ανασκαφές ευρείας κλίμακας έγιναν σε διάφορες στιγμές τη περίοδο μεταξύ 1930 και 1937 από τον Όμερ Τόμπσον (Homer Thompson), ο οποίος αρχικά συνεργάστηκε με τον Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη και στη συνέχεια με τον Ρόμπερτ Σκράντον (Robert Scranton).[4]
Ηλιοσκόπιο του Μέτωνα
Στην Πνύκα βρίσκονται τα θεμέλια του Ηλιοσκόπιου του Μέτωνα.[5] Το ηλιοσκόπιο ήταν τετραγωνικός πύργος (4 x 4 μέτρα) που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι αστρονόμοι για την παρατήρηση της θέσης του Ήλιου, της Σελήνης και των άλλων ουρανίων σωμάτων. Με αυτές τις παρατηρήσεις ο αστρονόμος Μέτων ανακάλυψε την περιοδικότητα των 19 ετών με την οποία επαναλαμβάνονται οι φάσεις της Σελήνης στο ίδιο σημείο του Ουρανού. Η Σελήνη έχει πολύπλοκη κίνηση ως αποτέλεσμα των δυνάμεων βαρύτητας που της ασκεί η Γη, ο Ήλιος. Ο Κάλλιππος, λίγο αργότερα, ανακάλυψε την περιοδικότητα των 76 ετών του Ηλίου της Γης και της Σελήνης που περιγράφει ακριβέστερα την κίνηση της Σελήνης στον ουρανό από την περιοδικότητα των 19 ετών. Το ημερολόγιο του Μέτωνος χρησιμοποιείται στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Είναι αυτό που χρησιμοποιούν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί για το Πάσχα και έχει ομοιότητες με το ημερολόγιο των Κινέζων. Η μια διαγώνιος του Ηλιοσκοπίου συμπίπτει με την κατεύθυνση βορρά-νότου και η άλλη με ανατολή-δύση. Η τελευταία διχοτομεί την Πνύκα, ώστε η ανατολή του Ηλίου να γίνεται κατά τις ισημερίες στη διχοτόμο της Πνύκας, που είναι και διαγώνιος του Ηλιοσκοπείου.
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
======================================================================================
επεξεργασία = Κων/νος Γ.Κ.
=============================================================================
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
======================================================================================
επεξεργασία = Κων/νος Γ.Κ.
=============================================================================
Σχόλια